Rượu là một loại đồ uống phổ biến của nhiều người hiện nay, tuy nhiên trong rượu có một loại chất có tên là Andehit và người dùng thường lo lắng về loại chất này. Vậy andehit trong rượu là gì? Tác hại của nó đối với sức khỏe ra sao? Những thông tin hữu ích này sẽ được Lai Vinh chia sẻ chi tiết trong bài viết sau đây.

Andehit trong rượu là gì?

Andehit trong rượu là một loại chất hóa học độc hại, được tạo ra trong quá trình oxy hóa etanol và thường có hàm lượng cao trong rượu tự nấu hoặc các loại rượu sản xuất theo cách thủ công. Andehit còn có tên gọi khác là formaldehyde, là một hợp chất hữu cơ sở hữu phân tử chứa nhóm –CH=O. Trong đó, nhóm carbon đã liên kết với nguyên tử hidro một cách trực tiếp. Đây cũng là một tạp chất độc tố có mặt trong phân tử rượu và được hình thành trong suốt quá trình oxy hóa ethanol.

Đây là một trong những chất gây tác động mạnh đến hệ thần kinh, tim mạch và có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu như choáng váng, đau đầu, và tăng huyết áp. Với hàm lượng cao, andehit trong rượu có thể gây ngộ độc và ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.

Do đó, việc loại bỏ andehit hoặc giảm thiểu hàm lượng của nó trong rượu là rất cần thiết, thường được thực hiện qua các phương pháp lọc hoặc xử lý rượu để đảm bảo an toàn hơn khi tiêu thụ.

Hàm lượng Andehit cho phép trong rượu là bao nhiêu?

Hàm lượng andehit (acetaldehyde) trong rượu có mức độ cho phép rất thấp vì andehit là một chất độc có thể gây hại cho sức khỏe nếu tiêu thụ quá mức. Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với rượu thủ công và công nghiệp của Bộ Y tế Việt Nam (QCVN 6-3:2010/BYT), hàm lượng andehit tối đa trong rượu là 50 mg/lít đối với rượu trắng và rượu mạnh, 20 mg/lít đối với rượu vang. Ngưỡng giới hạn này nhằm bảo vệ người tiêu dùng khỏi nguy cơ ngộ độc andehit, vốn có thể gây đau đầu, buồn nôn và các vấn đề về gan nếu vượt ngưỡng an toàn.

Nhiều tổ chức y tế quốc tế như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cảnh báo rằng acetaldehyde có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng cho hệ thần kinh và tiêu hóa, thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư nếu tiêu thụ quá nhiều. Do đó, việc kiểm soát andehit trong sản xuất rượu là cần thiết để đảm bảo an toàn cho người dùng.

Cách khử andehit trong rượu an toàn

Dưới đây là những cách khử andehit trong rượu an toàn: 

Cách hạ thổ rượu với bình chum sành

Khi chọn chum ngâm rượu thì nên chọn chum sành vì chúng được sản xuất từ đất sét và nung ở nhiệt độ cao. Điều này sẽ giúp rượu hạ thổ giữ được chất lượng đồng thời an toàn cho người uống. Việc hạ thổ rượu bằng các loại bình sành, chum là cách truyền thống để bảo quản rượu hiệu quả. Ngoài tác dụng giữ hương vị thơm ngon thì phương pháp này còn có thể loại bỏ hàm lượng andehit trong rượu.

Phương pháp hâm ấm rượu trước khi uống

Andehit có nhiệt độ bay hơi thấp hơn ethanol (cồn), vì vậy khi hâm nóng ở mức nhiệt độ thích hợp, một phần andehit có thể bay hơi trước ethanol, giúp giảm một phần lượng andehit trong rượu. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này thường không loại bỏ hoàn toàn andehit mà chỉ làm giảm một phần nhỏ.

Vì lượng andehit có thể giảm một chút sau khi hâm, cảm giác đau đầu hoặc chóng mặt có thể giảm, nhưng không phải lúc nào cũng hoàn toàn biến mất. Tình trạng này cũng phụ thuộc vào độ nhạy cảm của mỗi người với các thành phần trong rượu. Hâm rượu ở nhiệt độ thấp có thể làm thay đổi nhẹ hương vị của rượu, làm nó “êm” và “dễ uống” hơn, nhưng điều này cũng phụ thuộc vào loại rượu và cách hâm.

Quy trình loại bỏ rượu đầu để uống an toàn

Những loại rượu tự nấu hay chưng cất trong nhà thường có nồng độ andehit cao hơn so với các loại rượu thương hiệu. Nguyên nhân chính là do các loại rượu này có nhiều tạp chất và không đúng với quy trình nấu. Khi nấu rượu tại nhà thì 2 chai đầu của mỗi mẻ rượu thường có hàm lượng lớn andehit. Vậy nên để đảm bảo an toàn cho người dùng thì nên bỏ rượu ở những chai đầu này.

Uống nước cam, chanh sau khi dùng rượu

Uống nước cam hoặc chanh sau khi dùng rượu là một cách hỗ trợ giảm bớt tác động của andehit trong cơ thể, nhưng phương pháp này không loại bỏ hoàn toàn andehit. Nước cam, chanh chứa vitamin C và các chất chống oxy hóa có thể giúp tăng cường khả năng giải độc của gan và cải thiện quá trình chuyển hóa chất độc, bao gồm andehit, giúp cơ thể loại bỏ chất này nhanh hơn.

Sử dụng máy lọc rượu để cải thiện chất lượng

Sử dụng máy lọc rượu để loại bỏ andehit là một giải pháp hiệu quả nhằm cải thiện chất lượng rượu và đảm bảo an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng. Các loại máy lọc rượu hiện nay thường sử dụng công nghệ lọc đa tầng, chẳng hạn như lọc bằng than hoạt tính, hấp thụ bằng chất xúc tác, và màng lọc vi sinh. Những công nghệ này giúp loại bỏ các tạp chất độc hại, bao gồm andehit và methanol, mà không làm ảnh hưởng đến hương vị và màu sắc của rượu.

Lọc rượu bằng than hoạt tính để loại bỏ tạp chất

Than hoạt tính có cấu trúc xốp với diện tích bề mặt lớn, giúp hấp thụ một số tạp chất, bao gồm cả andehit, trong rượu. Điều này có thể làm giảm bớt lượng andehit trong rượu, giúp giảm bớt một số tác dụng phụ như đau đầu và cảm giác khó chịu. 

Để than hoạt tính có thể hoạt động hiệu quả, việc lọc cần thời gian và kỹ thuật thích hợp. Cách đặt một lớp bông gòn phủ than hoạt tính có thể không đảm bảo rượu được tiếp xúc đủ lâu với than để loại bỏ lượng andehit đáng kể. Trong sản xuất công nghiệp, than hoạt tính thường được sử dụng trong hệ thống lọc chuyên dụng để kiểm soát quá trình và đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên, không nên lạm dụng than hoạt tính không được kiểm soát chặt chẽ hoặc không đảm bảo vệ sinh, vì điều này có thể gây hại hoặc làm thay đổi tính chất của rượu. Nếu than hoạt tính không được xử lý đúng cách, có thể có nguy cơ làm nhiễm tạp chất khác vào rượu.

Câu hỏi thường gặp về andehit trong rượu

Khi đã hiểu andehit trong rượu là gì cũng như cách khử andehit trong rượu thì bạn cũng nên tìm hiểu các thắc mắc liên quan sau đây

Andehit có gây nghiện không?

Theo khoa học thì Andehit không phải là chất gây nghiện trực tiếp nhưng nó là chất phụ trong quá trình tạo thành ethanol. Và khi người dùng vào thì chất này sẽ chuyển thành acetaldehyde rồi thành acid acetic được cơ thể loại ra ngoài. Chất Acetaldehyde là chất có độc tính cao, gây hại cho sức khoẻ, nhất là gan và cũng là nguyên nhân khiến cơ thể gặp triệu chứng gây nghiện, say xỉn, buồn nôn hay các triệu chứng khó chịu khác.

Andehit trong rượu vang và rượu mạnh có khác nhau không?

Andehit có trong rượu mạnh và rượu vang là thực chất đều từ hợp chất hoá học thuộc nhóm andehit và chủ yếu là andehit axetic (CH₃CHO). Tuy nhiên chúng sẽ khác nhau đáng kể do quá trình lên men, sản xuất hay chuẩn bị nguyên liệu.

Bảng So Sánh Rượu Vang và Rượu Mạnh

Tiêu chí	Rượu Vang	Rượu Mạnh
Nồng độ andehit	Mức độ thấp	Mức độ cao
Quá trình sản xuất và kiểm soát chất lượng	Diễn ra tự nhiên trong thời gian dài với phương pháp kiểm soát mức andehit thấp nhất	Do được chưng cất ở nồng độ cao, lượng andehit sinh ra trong rượu cũng cao hơn. Một số loại rượu không trải qua quá trình lọc kỹ lưỡng, dẫn đến hàm lượng andehit còn tồn đọng nhiều hơn.
Ảnh hưởng sức khỏe	Vì lượng andehit thấp nên rượu vang không gây ra các chứng đau đầu, chóng mặt. Tuy nhiên, bạn cần chọn loại rượu uy tín, có thương hiệu, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.	Loại rượu này thường có nồng độ andehit cao nên thường gây ra tình trạng nhức đầu, buồn nôn và thậm chí là gây ngộ độc nếu không được kiểm soát tốt.

Cách phòng tránh tác hại của andehit khi uống rượu

Để có thể phòng tránh tác hại của andehit, bạn nên thực hiện một số biện pháp hữu ích để tránh các tiêu cực cho sức khỏe. Dưới đây là một số phương pháp để giảm thiểu tác hại mà các nhà nghiên cứu chia sẻ đến bạn

Uống chừng mực

Bạn nên hạn chế lượng rượu trong mỗi lần uống để giảm hàm lượng acetaldehyde sinh ra bên trong cơ thể. Mức độ cồn an toàn được khuyến nghị là không quá 2 đơn vị đối với nam và không quá 1 đơn vị đối với nữ trong ngày.

Chọn loại rượu ít acetaldehyde

Các loại rượu mạnh hay rượu tự nấu cũng như rượu không rõ nguồn gốc thì sẽ có hàm lượng acetaldehyde cao hơn do quá trình sản xuất không được kiểm soát chặt chẽ. Vậy nên, bạn hãy ưu tiên chọn các loại rượu có nguồn gốc rõ ràng và đã qua quá trình sản xuất chất lượng.

Uống nhiều nước

Một cách phòng tránh tác hại của andehit tiếp theo mà bạn có thể áp dụng chính là uống nước lọc xen kẽ với quá trình dùng rượu để giúp nồng độ cồn trong máu được pha loãng. Không những thế, nước còn giúp cơ thể hạn chế tình trạng mất nước và bài tiết acetaldehyde một cách nhanh chóng.

Khi uống rượu nên ăn và uống các thực phẩm lành mạnh

Bẹn nên nạp các loại thực phẩm giàu chất béo lành mạnh và protein để giúp làm chậm quá trình hấp thụ cồn vào máu và tránh tác hại của acetaldehyde gây lại. Bạn nên ăn trước và trong khi uống rượu để tránh các tác động không tốt của cồn lên dạ dày.

Dùng các thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa

Các thực phẩm có chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, chất khoáng, selenium,.. có tác dụng chống lại tác hại của acetaldehyde. Những chất chống oxy hoá này thường có trong trái cây, loại hạt, rau xanh,…

Hạn chế dùng các loại thuốc tăng cường enzyme mà chưa có chỉ định

Một số người khi đã hiểu andehit trong rượu là gì thì bắt đầu tìm đến các loại thuốc hỗ trợ chuyển hóa cồn. Tuy nhiên nếu dùng chúng không đúng cách thì có thể gây hại cho sức khỏe. Vì thế khi dùng các thực phẩm này, bạn cần hỏi ý kiến của bác sĩ.

Ngủ đủ giấc

Ngủ đủ giấc cũng là cách giúp cơ thể đào thải chất độc và phục hồi sức khoẻ. Quá đó, các chất andehit có trong rượu cũng sẽ được đào thải một cách hiệu quả hơn.

Dùng sản phẩm chức năng hỗ trợ giảm acetaldehyde

Trên thị trường hiện nay có khá nhiều thực phẩm chức năng có chứa chứa cysteine hoặc glutathione giúp chuyển hóa acetaldehyde trong cơ thể một cách hiệu quả hơn. Tuy nhiên khi dùng các loại thuốc này thì cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Không nên pha rượu cùng với đồ uống có gas

Đồ uống có gas có tác dụng làm tăng hấp thu cồn vào máu và làm nồng độ acetaldehyde càng tăng cao hơn. Vậy nên tốt nhất là không nên kết hợp loại đồ uống này cùng với rượu.

Từ các chia sẻ trên của Lai Vinh, hy vọng bạn đã có thông tin chi tiết để trả lời thắc mắc andehit trong rượu là gì và cách tránh tác hại của hợp chất này. Vậy nên việc chọn cho mình loại rượu có thương hiệu, nguồn gốc rõ ràng là cách tốt nhất để có bữa tiệc thêm vui vẻ mà vẫn an toàn cho sức khoẻ nhé!

Các thông tin trên website chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho tư vấn chuyên môn

Hãy sử dụng rượu một cách có trách nhiệm vì sức khỏe của bạn và cộng đồng